Ўз спортчиларини қадрламайдиган Эрон ёхуд сиёсати спортидан устун бўлган мамлакат

Эронлик спортчи Мустафо Ражай тақдирлаш маросимида исроиллик Максим Свириский билан қўл бериб кўришди ва натижада у умрбод дисквалификация қилинди. Нега ундай бўлди? Ражай мусобақада иккинчи, Свирский учинчи ва Австрия шарафини ҳимоя қилган Мартиросян биринчи ўринни эгаллади. Силтаб кўтаришда эронлик оғир атлектикачи жаҳон рекордини ўрнатди. 

“Мен Аллоҳга ва ЖЧда совриндор бўлишимда ёрдам берган барчага раҳмат айтаман”, деди ғалабадан сўнг Мустафо. Баҳслардан сўнг атлетлар елкаларига давлат байроқларини илиб, бир-бирлари билан қўл бериб кўришиб, ғалаба билан табриклашди. Ражай учун ушбу қутлов онлари фожеали бўлди, чунки Эрон фуқароларининг Исроил вакиллари билан ҳар қандай алоқаси тақиқланган. 

Эрон оғир атлетика федерацияси ушбу ҳолатдан кейин зудлик билан баёнот бериб чиқди, Мустафо “кечирилмас қилмиши” учун умрбод дисквалификация қилинди. Бундан ташқари спортчи шунчаки четлатилмади – унга мамлакатдаги ҳар қандай спорт иншоотларига ташриф буюриш ва спорт билан шуғулланиш ҳам тақиқланди. Бу ҳаммаси эмасди, Краковдаги Эрон делегацияси раҳбари Ҳамид Салеҳиния терма жамоа бош мураббийи лавозимидан озод этилди ҳамда мамлакат оғир атлетика федерациясидаги мусобақаларга спортчиларни тайёрлаш ва иштирок этиш учун масъул қўмита тўлиқ таркибда тугатилди. 

Эрон ўз спортчилари манфаатларини қурбон қилиб, Исроил вакиллари билан алоқага қатъий муносабатда бўлади. Мисол учун, 2019 йилги дзюдо бўйича жаҳон чемпионатида жаҳон чемпиони Саид Моллаи исроиллик Саги Муки билан эҳтимолий учрашувнинг олдини олиш мақсадида турнирни тарк этишига буйруқ берилганди. “Агар жангга борсам, мен ва оилам жиддий муаммоларга дуч келишини айтишди. Мен ёрдам сўрайман. Эрон ҳукумати қўрқмасдан уйга қайтишим мумкинлигини айтишди, аммо мен уларга ишонмайман. Ўзимга ёки оиламга нимадир бўлишидан қўрқаман”, деганди ўшанда дзюдочи. 

Саид Моллаи ярим финал беллашувида бельгиялик Маттиас Кассега ютқазиб қўйган бўлса-да, турнирда курашни давом эттирди. Мусобақда иштирок этишнинг ўзи катта нарса, бироқ у қўрқмади. Айтганча, ўша турнирда исроиллик Муки ғолиб бўлади. Халқаро дзюдо федерацияси бундай ҳатта-ҳаракатларга чидаб тура олмади ва Эронни тўрт йилга мусобақалардан четлатди. Дисквалификация муддати 2023 йилнинг 17 сентябрида якунига етади. Моллаи бўлиб ўтган воқеалардан сўнг Эронни тарк этди. Токио олимпиадасида Мўғулистон шарафини ҳимоя қилиб, кумуш медалга сазовор бўлди, ҳозир эса Озарайбажон мамлакатида фаолият олиб бормоқда. 

Шунингдек, шахмат вундеркинди Алиризо Фирузжа ҳам Эронни тарк этган. У ҳам баҳсларда исроиллик рақиби билан учрашиши мумкинлиги сабабли турнирдан чиқиб кетишга мажбур бўлган. 2019 йилги Grenke Open турнирида Фирузжа исроиллик шахматчи билан ўйинни ўтказиб юбориш натижасида учунчи ўринни эгаллаган. Ушбу ҳолат на спортчига, на унинг оила аъзоларига манзур бўлди. Алиризо икки йил давомида FIDE байроғи остида мусобақаларда қатнашиб юрди ва энди у Франция шарафини ҳимоя қилмоқда.

Хориж сайтлари асосида Хабиб Жўрабоев тайёрлади