UZ

Сўнгги янгиликлар

10:02Расман. IBF Ломаченкони чемпионлик камаридан маҳрум қилди 0 09:41Алонсо "Реал"даги илк машғулотини ўтказди + ФОТО 0 09:20Рустам Ассакалов юнон-рум курашчиларимизнинг U-23 Осиё чемпионати учун таркибини эълон қилди 0 08:59Чемпион Муҳаммаджон Қурбонов Octagon League'ни тарк этиш сабабини айтди 0 08:38Дарья Касаткина Queen's Club стартидаёқ ютқазиб қўйди 0 08:17Расман: "Манчестер Сити" 40 млн еврога ҳимоячи сотиб олди 0 07:56Расман. Кураш – Халқаро Ҳарбий Спорт Кенгаши (CISM)нинг расмий спорт тури сифатида эътироф этилди! 0 07:35“Eindhoven Cup”. Тўрабек чемпион, Олимпиада чемпионларимизнинг бирида олтин, иккинчисида эса... 0 07:14Жаҳон чемпионатида муваффақиятли қатнашган қўл жанги усталари тақдирланишди 0 20:11Тимур Кападзе: "Катанец билан бир-биримизни табрикладик. Биз Қатардан ҳар жабҳада кучлимиз" 0 19:01Қосимжонов, Тоҳиржонова, Абдусатторов ва бошқалар. Шахматчиларимиз Лондондаги жамоавий жаҳон чемпионатида иштирок этишади 0 18:39Факт: Қатар ЖЧ-2026 саралашида меҳмонда ҳали ғалаба қозонмади. Сафардаги сукунат давом этадими? 0 18:17"Двалишвилини фақат нокаут эвазига мағлуб этса бўлади" - Сэндхаген 0 17:51Алекс Перейра: "Анкалаевнинг провокациясига учмайман" 0 17:26Усик Трампни Украинада бир ҳафта яшашга таклиф қилди 0

09 июн 16:20
Янгиликлар

Бокс/ММА

Бокс қўлқопларининг сиз билмаган тарихи (Мутолаа учун)

Илк қўлқоплар қадимги Юнонистонда пайдо бўлган.

Гомер улар ҳақида ёзган ва римликлар қўлқопни асосий қуролга айлантирган...

Қўлқоплар бокснинг муҳим элементидир. Улар 19-асрнинг охирида тақдим этилган. Сўнгги 100 йилда қўлқоплар жуда кўп ўзгаришга учради ва ҳали ҳамон такомиллаштирилмоқда. Лекин биз уларни нега айнан қўлқоп деб атаймиз? Илк қўлқоплар қадимги Юнонистонда пайдо бўлган. Гомер улар ҳақида ёзган ва римликлар қўлқопни асосий қуролга айлантирган. 


Бокс инсониятга қадим замонлардан бери маълум бўлган энг қадимги спорт турларидан ҳисобланади. Қадимги Юнонистонда у алоҳида машҳурликка эришди ва биринчи қоидалар тўпламини ҳам улар ишлаб чиқарди. Замонавий бокс қўлқопларининг авлоди юнонлар томонидан “химантес” деб аталган. Бироз вақт ўтгач, римликлар гладиатор жангларида шунга ўхшаш жиҳозлардан  фойдаланганлар ҳамда кийимга “caestus” – “зарба бериш” дея ном беришган. 

Антик қўлқоплар замонавийларидан жуда фарқли эди. Улар нафақат бошқача кўринишда, балки қарама-қарши мақсадларга ҳам эга бўлган. Ҳозирги қўлқоплар сапортчиларнинг хавфсизлигини таъминлаш учун хизмат қилса, аввалгилари фақат жароҳат даражасини оширишга мўлжалланганди. 

Ҳар бир бармоқ алоҳида-алоҳида боғланган бўлиб, учлари яланғоч қолдирилган – аралаш яккакурашларда ишлатиладиган замонавий қўлқоплар билан деярли ўхшаш шаклда. Жанговар қўлқопларнинг тавсифини Гомернинг “Иллиада” достонида учратиш мумкин. У бокс жанглари ҳақида қадимги Олимпиада ўйинлари дастурида пайдо бўлишидан аввал ёзган: "Кучли қўлларга ўтлоқ буқасининг терисидан камар тақилган. Йиғилиш ўртасида бўлган жангчилар белбоғли, ташқарига чиқишди. Улар тўқнашди ва тез тебранишлар натижасида оғир қўллар аралашиб кетди”. 

Римликлар қўлқопларнинг бу версиясини бутунлай бошқа даражага олиб чиқди. Улар камар остига қўрғошин ва мис плиталар қўйишди, цестни темир шпиклар билан мустаҳкамладилар ва ҳатто заҳар ҳам ишлатдилар. Ушбу спорт турининг ўта шафқатсизлиги туфайли 4-аср охирида мушт уриш тақиқланган эди. Қўлқоплар 19-асрда жиҳозларнинг мажбурий қисмига айланди. Бундан олдин инглизлар уни susturucu (бостирувчи) деб атаган ва уларни фақат машғулотларда ишлатган. 

Бокснинг тикланиши Англияда тахминан 17-асрда содир бўлди. Жанг қоидалари қадимги қоидаларга ўхшаб кетган бўлса-да, қўлқполар аввалгидек эмасди. Аксарият жанглар яланғоч муштлар ўтказилди. 1743 йил Жек Бротон жангидан сўнг рақибининг вафоти Бротонни кўплаб қоидаларни ўзгартиришга ундаган эди.

Бротон боксни хавфсизроқ спорт турига айлантириш мақсадида бир қатор чекловларни киритди, “ўзи ўчирувчилар” деб атайдиган қўлқопларни тақдим этди, бироқ ўша пайтда улар фақат машғулотларда ишлатилинарди. Қўлқоплар 1867 йилга келибгина жиҳозларнинг мажбурий қисмига айланди. 

Замонавий бокс қўлқоплари буффало ёки эчки терисидан тайёрланади, тўлдириш учун эса от туки ва кўпикли каучукдан фойдаланилади. Ҳаваскор мусобоқаларда қўлқоплар ташкилотчилар томонидан тақдим этилади ва уларнинг ўлчамлари қатъий тартибга солинади. Проф боксда улар тасдиқлаш жараёнидан ўтади. Бу атлетика комиссияси томонидан амалга оширилади. 

Ҳабиб Жўрабоев тайёрлади

Рейтинг:    

Фикрлар

< сўнгги янгиликларни кўриш

Olamsport ни Facebook да ўқиш
учун "Yoqdi"ни босинг